Iako mnogi ljudi posećuju Cerjansku pećinu, jedan od najlepših, ali i najzahtevnijih prirodnih spomenika u Srbiji, malo je onih koji znaju da se u njenom krilu kriju još neotkriveni dragulji prirode. Sada, zahvaljujući entuzijazmu istraživača i speleovodiča, otkriva se čarolija dubokih kraških jama, sifonskih vrela i skrivenih pećinskih galerija koji čine ovu oblast bogatom i jedinstvenom.
Jedini speleovodič Cerjanske pećine i njen čuvar, Neboja Petrović, nam je otkrio o čemu se tačno radi. Osim poznate Cerjanske pećine, ovom prirodnom čudu pripadaju i druge zapanjujuće lokacije – kraška jama dubine 128 metara i sifonsko vrelo blizu sela Kravlja, te pećina Beljanica.
Sifonsko vrelo, smešteno u podnožju Kalafata, postaje sve privlačnije Nišlijama i posetiocima jer je jednostavno dostupno bez ikakve posebne opreme. Za razliku od toga, krašku jamu mogu istraživati samo iskusni speleovodiči, koristeći se spuštanjem niz konopac. Petrović ističe da vrelo ima poseban čar, naročito tokom kišnih perioda, jer je mesto gde voda izvire iz same pećine, a tokom atmosferskih padavina može se čak pojaviti gejzir visine do 70 centimetara.
Ovaj deo pećine, poznat kao Pećurina, ima mala jezera unutar sebe koja postaju vidljiva kada se nivo vode u pećini poveća. Unutrašnjost Pećurine je malog obima, ali scena je apsolutno čarobna – tiha i čista voda potiče iz dubina koje se čini beskrajnim. Na samom izvoru, voda se pojavljuje iz više tačaka, a njen izvor ostaje nevidljiv.
Zahvaljujući istraživačima, uspešno je dokazana povezanost izvora sifonskog vrela sa Cerjanskom pećinom. Ova veza postala je jasna nakon što su koristili bezopasnu boju kojom su obeležili vodu u pećini, a boja se pojavila i na izvoru kod Kravlja nedelju dana kasnije. Prirodni fenomeni, kao što je poplava imanja ispod kraškog vrela tokom obilnih kiša u okolini Cerjanske pećine, svedoče o tom vezivanju.
Istraživači su takođe uspeli da povežu krašku jamu, koja se nalazi oko 300 metara od sifonskog vrela, sa Cerjanskom pećinom. Ova potpuno vertikalna jama, sa bočnim kanalima i kolonijom slepih miševa, vodi do otkrića drugog ulaza u pećinu. Ovo je ostvarilo decenijama staru želju istraživača da otkriju još jedan deo ovog prirodnog čuda. Dužina Cerjanske pećine povećana je sa 6.025 metara na neverovatnih 7.100 metara nakon ovog otkrića.
Sledeći korak u istraživanju ovog područja jeste dokazivanje povezanosti Cerjanske pećine i pećine Beljanica sa izvorom vode Dragovac kod sela Popšica. Ukoliko uspeju u ovom naporu, stvoriće najduži pećinski sistem u Srbiji, a možda i u Evropi. Cerjanska pećina i pećina Beljanica zajedno bi činile impresivnih sedam kilometara pećinskih čuda, otvarajući novo poglavlje u istraživanju prirodnih čuda ove regije.
Slika preuzeta sa www.niskevesti.rs
